Algemeen


Martien Koolen uit Grave is amateur-archeoloog.

Al meer dan veertig jaar doet hij onderzoek in Grave, Escharen en omgeving, en publiceert hij over zijn opgravingen.

In Escharen heeft Martien heel veel archeologisch onderzoek gedaan en alle belangrijke vondsten tot in detail beschreven. Uit zijn publicaties komt veelal de informatie die u hier en op de volgende pagina's zult vinden. 

 

In het Graafs Museum zijn meerdere boekwerken van Martien Koolen te koop. Een aanrader is ook de Canon van Grave.


Sporen van nederzettingen


Veel archeologische vondsten zijn gedaan op plaatsen die in de loop van de tijd aanzienlijk zijn veranderd. De oorspronkelijke gebruikers van het gevonden materiaal hebben destijds een vei­lige verblijfplaats gezocht op hoger gelegen oor­den, onder meer om zich tegen overstromingen te beschermen.

Vroeger is het Escharense land­schap heuvelachtiger geweest dan nu: overal la­gen rivierduinen. Vandaar veelzeggende namen als ‘Op den Berg’ (de Heesberg), de ‘Hooge Burcht’ en '(Op) Den Bolt’, de 'Galgberg', de 'Hoge Waaijkampen' en de ‘Krekelberg’. Ook bouwhoeven hebben de herinne­ring aan oude namen vastgehouden: ‘Hoog Es­charen’ en ‘Hoog Hal’.
Maar in de loop der jaren zijn juist dat soort terrei­nen vaak ontgrond: het land werd geëgaliseerd, grond werd afgevoerd en elders opgebracht. Ongetwijfeld is daardoor veel archeologisch belangrijk materiaal zijn oorspronkelijke ligplaats kwijtgeraakt.
Nadat de Beersche Maas 'bedwongen' was, zijn er ook veel dijken afgegraven; de Hondsdijk, de Alendonkschedijk(zomerdijk) en dijken rondom polder de Vogelshoek.
Gelukkig maar dat Graafse amateur­ archeologen de plaatsen waar ontgrondingen (zullen) plaatsvinden, goed in de gaten houden. Want heel vaak moet een archeoloog achter de feiten aan lopen: ontgronding en afgraving vernietigen onherstelbaar een stuk bodemarchief dat graag eerst ‘gelezen’ wordt!
Veelal hebben die ontgrondingen te maken gehad met de ruilverkaveling. Daardoor is veel van het oorspronkelijke aanzien, ook van het Escha­rense woongebied, verloren gegaan.
Het gaat dan vooral om sporen van bewoning die vanaf de Bronstijd in feite zeldzamer zijn dan men in het verleden durfde hopen. Na afgraving is meestal alleen nog maar een terrein overgebleven waarin zich schaduwen van grote en kleine afvalkuilen en waterputten als donkere plekken aftekenen in de bodem. De eigenlijke ondergrond van juist de plek waar gewoond en geleefd werd, is definitief verdwenen.


Januari 2023 heeft EstersHeem hun tien-jarig bestaan gevierd met o.a. een tentoonstelling in 't Dorpshuis. Onderwerp van deze vertoning waren de Archeologische Vondsten ooit in Escharen gedaan. Doelstelling was om de belangstellenden kennis te laten maken met de oudheid van ons dorp. Voor deze gelegenheid is een speciale 'Vondstenkaart' gemaakt die hieronder staat weergegeven.

Over deze dag is een verslag gemaakt dat u kunt lezen op een speciale pagina.


Voor het vergroten van deze kaart klikt u op de afbeelding.


April 2017

Lezing: 'Escharen door de eeuwen heen'.

Zondag 23 april 2017 organiseerde het Esters Heem een bijeenkomst in 't Dorpshuus van Escharen. Amateur-archeoloog Martien Koolen uit Grave, vertelde op deze middag met behulp van meegebrachte vondsten en een dia-voorstelling over de archeologische geschiedenis van Escharen.






Bronzen plaat: vindplaats 'Hoge Burcht'



 

bodemvondsten, opgravingen 1931

 





.